Maag spoelen/auto-intoxicatie
Autointoxicatie
Auto-intoxicatie is een zelfvergiftiging. De grootste oorzaak hiervan is door chronisch verkeerde voeding of een verkeerde levenswijze. De giftige stoffen in de darm ontstaan door abnormale darmbacteriën; hun absorpie wordt bevorderd door vertraging van de passage van de spijsbrij door de darm.

Door middel van spoelen kan de maag worden geleegd. Dit kan via een aanwezige of via een in te brengen maagsonde. Voor het spoelen van de maag wordt vloeistof toegediend via de sonde of maagslang waarna de maaginhoud uit de maag loopt.

Er zijn twee vormen van het ledigen van de maag:
- Passief;
- Actief.

Passief ledigen van de maag (hevelen)
Bij passieve hevelen loopt de inhoud spontaan af, op basis van zwaartekracht. De maaginhoud loopt via een verbindingsslag die aan de sonde bevestigd is in een emmer of in een afloopzakje. De verbindingsslang of opvangzak wordt lager gehangen dan de maag. Als de maaginhoud niet spontaal afloopt, kan een beetje water via de sonde worden toegediend, waarna met een snelle beweging de slang weer laag wordt gehouden. Dan loopt de maaginhoud met het water af.

Actief ledigen van de maag (afzuigen)
Bij actieve lediging wordt de maaginhoud afgezogen met behulp van een spuit of vacuümpomp. Bij gebruik van een spuit wordt deze aangesloten op de maagsonde, waardoor de maaginhoud wordt opgezogen. Als je een vacuümpomp gebruikt dan wordt er een dubbelloops maagsonde gebruikt. Deze heeft een luchtkanaal, wat voorkomt dat de maagsonde zich vacuüm zuigt aan de maagwand. Er zijn verschillende soorten vacuümpompen; deze zijn eigenlijk wel allemaal hetzelfde. Om af te zuigen heb je een motor nodig, die met een slang is verbonden aan een opvangfles of pot waarin de maaginhoud wordt opgevangen. Vanaf de opvangfles of –pot loopt een tweede slang die aan de maagsonde is bevestigd.

Indicaties
Een maagsonde om te maag spoelen wordt niet zo vaak gebruikt. De voorkeur wordt gegeven aan een behandeling met medicatie. Het kan wel heel effectief zijn voor mensen die last hebben van heftig braken als:
- Vergiftiging van voedsel, drugs, alcohol;
- De sluitspier van de maag of de twaalfvingerige darm is afgesloten;
- Sprake is van een ileus (verstopping van de darm) of;
- Bij een niet te behandelen gastroparese (vertraagde maaglediging).
Een tijdelijke of blijvende maagsonde via de neus kan dan gebruikt worden om de maaginhoud af te laten lopen en zo braken te voorkomen.

Contra-indicaties
Je mag niet maagspoelen als er:
- Krampen aanwezig zijn;
- Er afwezigheid is van het hoestreflex;
- Er een vernauwing is van de slokdarm;
- Als er acute bloedingen zijn in slokdarm of de maag;
- Hartproblemen zoals hartinfarct, ernstige hartritmestoornissen;
- Bewusteloosheid.

Complicaties
- Cliënt wordt benauwd   à stop de handeling en waarschuw de arts.
- Er loopt bloed terug                    à waarschuw de arts.
- Maaginhoud komt niet terug   à laat de patiënt hoesten; druk voorzichtig op                                                            maag.

Welke soorten materialen zijn er en wanneer kies je voor welk materiaal
Bij het gebruik van een sonde voor het ledigen van de maag kies je een sonde met Ch 16/18 (Ch = dikte).

Verpleegkundige aandachtspunten
- Controleer altijd de ligging van de sonde voordat je gaat maag spoelen;
- Let op kleur en hoeveelheid van de maaginhoud;
- Let op verslikken, beschadigen van de mondholte en luchtpijp;
- Controleer polsslag, ademhaling en bloeddruk, vooral bij een bewusteloze cliënt.
- Maaghevelen kan continu of eenmalig plaatsvinden;
- Alleen op voorschrift van de arts mag worden maag gespoeld;
- Observeer de cliënt gedurende de handeling;
- Spuit de sonde na eenmalig hevelen door met water, om dichtslibben tevoorkomen.

Protocol
https://www.vilanskickprotocollen.nl/iDocument/Viewers/Frameworks/ViewDocument.aspx?DocumentID=f8b2b51c-65cf-4996-b700-e2e127a8b138&NavigationHistoryID=4936327&PortalID=469&Query=ledigen+maag